Geschiedenishub

Centraal in de geschiedenis

Gesticht door een Vikingkoning. Bevochten in onze beroemdste veldslag. Geaccepteerd als de vestigingsplaats van religie. In Trøndelag zit geschiedenis in elke vierkante centimeter grond.

Tekst: Morten Andre Samdal

“Als je Trøndelag uit de Noorse geschiedenisboeken zou halen, zou je alleen een loze kaft overhouden. Dit gebied heeft vanaf de tijd van de Vikingen een centrale plaats ingenomen in onze geschiedenis”, aldus de Noorse historicus en schrijver Terje Bratberg. Dat is een behoorlijk krachtige stelling. Maar Bratberg heeft wel een punt.

In het jaar 997 viel koning Olav Tryggvason met zijn leger de plaats binnen die nu Trondheim heet: Noorwegens op twee na grootste stad en de onbetwiste hoofdstad van de Trøndelag-regio. De toenmalige Vikingkoning besloot er zijn kasteel en haven te bouwen en gaf nabijgelegen landerijen weg zodat de bevolking zich daar kon vestigen.

Credits

Terje Bratberg.
Photo: Sverresborg Trøndelag Folkemuseum

Credits

Terje Bratberg.
Photo: Sverresborg Trøndelag Folkemuseum

Pittoresk

“Heb je het brood meegenomen?” roept het ene meisje naar het andere. Wij zien alleen hun lange blonde haren terwijl ze verdwijnen in een klein nauw steegje tussen de oude houten huizen in het historische Bakklandet in Trondheim, hetzelfde gebied dat Tryggvason zo’n 1000 jaar eerder als vestigingsplaats koos.
Het kleine geplaveide weggetje is nu de nieuwe toegang tot een van de meest pittoreske plaatsen langs de Nidelven, de rivier die door de stad loopt. De lokale jeugd heeft zijn hengels uitgeslagen op de plek waar het zoetwater van de rivier het zoute water van de fjord ontmoet.

Ze staan recht onder de brug van de oude stad – gebouwd net na de ‘grote brand’ van 1681 – en roepen dat ze al zalm, kabeljauw en pollak hebben gevangen.
Vlakbij zit een wat ouder echtpaar op een bankje kruiswoordraadsels op te lossen. Gezinnen met kleine kinderen hebben zich inmiddels op een kleine speelplaats verzameld. En de twee meisjes hebben hun zak met oud brood opengemaakt en voeren een kleine eendenfamilie op de oever van de rivier.

Credits

Bakklandet, Trondheim.
Photo: CH - visitnorway.com

Credits

Bakklandet, Trondheim.
Photo: CH - visitnorway.com

Snelle groei

In de 200 jaar nadat de stad werd gesticht groeide ze snel uit tot een belangrijk handelscentrum. “Trøndelag was onder andere een koperproductiecentrum. En Trondheim is een belangrijke stad, die het noorden en het zuiden van het land met elkaar verbindt. Voor alle leiders die het land in de loop van de geschiedenis hebben geregeerd, was het van enorm belang om de complexiteit van Trøndelag onder de knie te krijgen”, zegt Terje Bratberg. En inderdaad, de financiële groei en het succes van Trondheim hielpen een regio te bouwen die niet alleen een centrale plaats ging innemen in de Noorse economie, maar voor een groot deel van de afgelopen 1000 jaar ook het centrum was van de Noorse cultuur, religie en geschiedenis.

Nidarosdomen, de meest noordelijk gelegen middeleeuwse kathedraal ter wereld, is het bekendste herkenningspunt en dient als de kroningskerk van Noorse koningen. In Trøndelag vind je invloeden van zowel de kustgerelateerde cultuur van het noorden, als de landbouw- en voedseltradities van de binnenlanden en de meer stedelijke tendensen van het zuiden. “Het belangrijkste culturele erfgoed van ons land vind je hier. Zoals Nidarosdomen en Erkebispegården. De inwoners van Trøndelag waren weliswaar niet makkelijk te bekeren tot het christendom, ze hebben wél een aantal prachtige kerken gebouwd”, zegt Bratberg.

Credits

Nidarosdomen.
Photo: CH - visitnorway.com

Credits

Nidarosdomen.
Photo: CH - visitnorway.com

De befaamde Noorse veldslag

Credits

Olav Tryggvasson.
Photo: Drawing by Peter Nicolai Arbo/Public Domain

Credits

Olav Tryggvasson.
Photo: Drawing by Peter Nicolai Arbo/Public Domain

Een andere plaats met een rijke geschiedenis is Stiklestad. Op 2 uur rijden ten noorden van Trondheim vind je de plek waar de bekendste Noorse veldslag uit de geschiedenis plaatsvond.

“In de slag om Stiklestad in 1030 sneuvelde de christelijke Vikingkoning Olav Haraldsson tijdens het gevecht met lokale stamhoofden. Hij werd later begraven in Trondheim en heilig verklaard. Zijn stoffelijke resten liggen nu ergens onder de fundamenten van de Nidarosdomen”, aldus Bratberg. “De legende wil dat zijn nagels en haar na zijn dood bleven groeien.” In Stiklestad wordt de allesbepalende historische gebeurtenis dagelijks doorgegeven en beleefd, niet in de laatste plaats door de fameuze grote openluchtvoorstelling “het toneelstuk over Sint Olav”. Het stuk is gekoppeld aan gebeurtenissen rondom de veldslag.

De stad Trondheim en de cultuur van Trøndelag, Stiklestad en Nidarosdomen zijn maar een paar voorbeelden van de rijke nalatenschap van deze Vikingkoningen. Een geschiedenisboek zonder hen zou misschien niet direct “alleen een loze kaft” zijn, zoals Bratberg stelt, maar in elk geval wel een heel stuk armer zijn.