Hadeland – De meest recente kunstbestemming van Noorwegen

Met haar glooiende heuvels en overheerlijke plaatselijke gerechten is het geen verrassing dat Hadeland de bijnaam ‘het Toscane van Scandinavië’ heeft. Deze streek heeft zich de afgelopen jaren ontpopt tot centraal punt voor kunstfanaten door kunstwerken en namen die niet zelden verwijzen naar tentoonstellingen in de grote steden. Denk bijvoorbeeld aan Yayoi Kusama, Tony Cragg, Marc Quinn, Fernando Botero en Bjarne Melgaard, om er maar een aantal te noemen.

De gloednieuwe expositieruimte in het Kistefos-Museet, The Twist, was al voor zijn opening een internationale sensatie.

'The Daily Telegraph, Bloomberg, Wallpaper en andere media beschrijven het nieuwe museum als één van de mooiste gebouwen van het jaar. De ambities van The Twist zetten Kistefos-Museet, en dus ook Hadeland, op de kaart als coole bestemming voor kunstliefhebbers van overal ter wereld,' vertelt Christen Sveaas aan Visit Norway. De kapitaalverstrekker, een gepassioneerde kunstverzamelaar en de drijvende kracht achter Kistefos-Museet, voegt toe dat kunst meer in hem losmaakt dan wijn.

Het spectaculaire gebouw is van de hand van het innovatieve Deense architectenbureau BIG (Bjarke Ingels Group), en er zit letterlijk een verrassende twist in het resultaat. Met een spanwijdte van 60 meter zweeft het museum – dat de vorm van een brug heeft – boven één van de beste Noorse rivieren om op forel te vissen. Dat kun je zien door de glazen bodem van de Panorama Gallery – het langste gedeelte van het museum.

'The Twist prikkelt je zinnen, want je vangt slechts hier een daar een glimp van het gebouw op als je aan komt rijden door het bos, totdat je dichterbij komt. Daarna volgt een regelrecht wow-effect. Het gebouw doet ook dienst als brug: je steekt de rivier over, geniet ondertussen van de expositie, en dan sta je op de andere oever,' zegt de directeur van Kistefos-Museet, Egil Eide.

Een andere grote trekpleister van het Kistefos-Museet is de grote beeldentuin buiten. Het eerste beeld werd er in 1948 geplaatst, en in mei 2019 onthulde Christen Sveaas ‘Shine of Life’ van Yayoi Kusama, één van de meest besproken avant-garde kunstenaars ter wereld. Ze is befaamd dankzij haar bijzondere stippenwerken, en haar beeldhouwwerk ter plaatse lijkt alsof haar werk uit het water verrijst. Het is één van de grootste creaties die een Japanse kunstenares ooit heeft verwezenlijkt in de Scandinavische landen. Het werk is gebaseerd op de onaantastbare natuur en het industriële verleden van Hadeland.

De karakteristieke beeldentuin beleefde haar absolute doorbraak in 2016 met dank aan het beeld ‘Path of Silence’ van de Deense kunstenaar Jeppe Hein. Het omvangrijke beeld is helemaal afgestemd op de omgeving, staat in het water, maakt gebruik van meerdere spiegels en zet zowel kinderen als volwassenen aan tot spelen. En dit is maar een voorbeeld waarom dit zo’n leuke plek is voor het hele gezin.

Glasblaasfestijn

Op nog geen 3,5 kilometer afstand van Kistefos vind je de historische glasblazerij Hadeland Glassverk. Deze oudste operationele ambacht van Noorwegen die nog steeds dagelijks produceert, Hadeland Glassverk, is niet alleen een speerpunt voor de sector maar ook voor kunst en cultuur. 'Deze combinatie is dan ook aantrekkelijk voor zowel buitenlandse toeristen als voor ontwerpers,' zegt creatief directeur Kate Smith, die in het verleden samengewerkt heeft met grote kunstinstellingen zoals Tate Modern en het Natural History Museum in Londen.

Bij de bevlogen glasblazers van Hadeland Glassverk mag je je eigen glaswerk maken en ook geven ze regelmatig een demonstratie van hun kunsten die je mag bijwonen. Naast het hele jaar door kunsttentoonstellingen zijn er voor het hele gezin veel verschillende evenementen en activiteiten zoals theatervoorstellingen, concerten, workshops en goede mogelijkheden om te winkelen.

Kunstige maaltijden

Kunstliefhebbers die ook nog eens van lekker eten houden, kunnen we een bezoekje aan het nabijgelegen hotel/restaurant Thorbjørnrud van harte aanbevelen. Het wordt gerund door ecoboer Olav Lie-Nilsen die alleen de beste producten van eigen land levert zoals het lekkere vlees, de bekroonde kaas, de zuivelproducten, de groenten en andere heerlijkheden op het menu van dit restaurant. 'Het in Denemarken met een Michelinster bekroonde restaurant Noma bedacht het concept van de ambachtelijke keuken zo’n 10 jaar later dan wij bij Thorbjørnrud deden,' zegt Olav vol overtuiging, en zijn aanrader is huisgemaakte panna cotta met rabarberyoghurt. Voor mensen die van glamping houden, heeft Thorbjørnrud bijzondere accommodaties in petto.

De plaatselijke bewoners zijn ook dol op het populaire festival Høy på landet waar ze onder het genot van een hapje en een drankje volop van genieten. Het festival wordt gehouden in de tweede helft van juni. Denk ook even aan Operafest Røykenvik half juni … een waar drijvend spektakel op de rivier Randsfjorden waarbij honderden toeschouwers aan de kant enthousiast applaudisseren. Het programma wordt geregisseerd door Cynthia Kai.

De oostelijke oever van Randsfjorden is ook de moeite van een bezoekje waard. Je kunt er bijvoorbeeld lekker (kunstig) lunchen bij Lokstallen in Røykenvik dichtbij ‘The Gran Boathouse’ van Rachel Whiteread. In de kerken van Søsterkirkene geniet je van de rust en stilte van de twee nonnenkloosters uit de twaalfde eeuw, of je gaat naar het Hadeland Folkemuseum in Granavollen en bezoekt dan meteen de kunstenaars en ambachtslieden van het Glasslåven Kunstcentrum.

Bij het grootste sterrenkundige observatorium van Noord-Europa reis je tot in de ruimte. De iconische sterrenwacht Solobservatoriet ligt in de buurt van het kleine stadje Harestua en biedt zowel educatieve rondleidingen als leuke activiteiten. Vanaf 2022 kunnen bezoekers het nieuwe planetarium ontdekken – ontworpen door de wereldberoemde architecten van Snøhetta die ook het Operahuis in Oslo ontwierpen.

'Hadeland ligt op nog geen uur rijden van de hoofdstad Oslo, en vanaf de luchthaven van Oslo is de afstand zelfs nog korter,' zo belooft Mette Stenersen van Visit Innlandet.

Kunst heeft een lange traditie in deze streek. 'Van oudsher doen kunstenaars hier hun inspiratie op,' voegt ze nog toe. 'Bewijs daarvan is te vinden aan de muren van de vele gezellige familiehotels in Hadeland. Niet alle kunstenaars konden zich een overnachting veroorloven, maar ze konden afrekenen door een schilderij achter te laten.'