een ontsnapping naar het landelijke leven

Ontdek het zelf

Als je vanuit Oslo noordwaarts richting Trondheim rijdt, dan pak je waarschijnlijk de snelweg E6. De E6 is een populaire route door Noorwegen, maar wat de meeste toeristen niet weten is dat ze onderweg een paradijselijk landelijk gebied passeren.

Als je in de gemeente Ringsaker aankomt, op ongeveer anderhalf uur rijden vanuit Oslo, maak dan eens een omweg naar het idyllische schiereiland Nes en het eiland Helgøya - echt de moeite waard! Luister naar de hommels die zoemen tussen de gerstvelden, voel de hectiek van de stad wegebben en adem de schone lucht van het platteland in.

Het landschap is weids en heeft grote landbouwgebieden die alleen worden onderbroken door het glinsterende, blauwe meer. Rondom het meer staan veel traditionele boerderijen - sommige daarvan al generaties lang. Bij de ene boerderij vind je een boerderijwinkel waar je plaatselijke specialiteiten kunt proeven, een andere maakt de meest ongelooflijke zelfgemaakte maaltijden en bij een aantal ben je van harte welkom voor een landelijke overnachting. Wat wil je het eerst gaan verkennen?

Wat echt geweldig is aan het akkerland rond het Mjøsa-meer, het schiereiland Nes en het eiland Helgøya is dat je deze streek prima kunt verkennen met de fiets, met de auto, op een boot of te voet. Wat een fantastische plek om op avontuur te gaan! Kleine landweggetjes brengen je van de ene bezienswaardigheid naar het andere.

Of je nou met z'n tweeën, met een groep vrienden of alleen reist, er is altijd wel een plek en een activiteit die perfect aansluit bij wat jij wilt.

Laten we eens een rondje door het gebied maken.

De historische tuin van Hovelsrud

De tuin van Hovelsrud Gård is niet altijd zo spectaculair geweest als het nu is. Tussen de 19^e eeuw en toen Marianne in 2009 eigenaar werd, was het pand heel anders dan in de tijd van haar betovergrootvader. Maar toen Marianne de leiding overnam, begon het werk om zowel het huis als de tuin terug te brengen in hun oorspronkelijke staat. Dat was een enorme onderneming, maar het resultaat mag er zijn!

'Voor mij was het belangrijk om de tuin terug te brengen naar hoe die er in 1840 uitzag. Er ligt hier zo veel geschiedenis besloten. En het was ook tof om te doen', zegt Marianne.

Wat voor Marianne het leukste aan haar tuin is, is dat zowat alles wat er groeit eetbaar is. Je kunt hier wandelen tussen struiken vol kruisbessen en zwarte bessen en appels, peren, pruimen en nog veel meer lekkers plukken.

Ik heb heel wat veel onderzoek verricht om de juiste soorten aan te planten zodat de tuin zo authentiek mogelijk is. Gelukkig vonden we meerdere documenten waarin de verschillende planten waren beschreven die vroeger in de tuin stonden. Maar ik had natuurlijk wel hulp van deskundigen op dit gebied nodig', aldus Marianne.

In 2012 mocht Marianne de Nationale Cultuurlandschapsprijs in ontvangst nemen voor haar geweldige tuin, en in 2014 won ze ook de Europa Nostra Award.

Zin in een wandelingetje? Als bezoeker kun je een rondleiding boeken door de prachtige tuin en er onderweg letterlijk en figuurlijk de vruchten van plukken. In de boerderijwinkel verkopen ze sappen en jam die zijn gemaakt van bessen en fruit uit de tuin.

Biologische kip van de boerderij

Hovelsrud Gård is veel meer dan een tuin in een idyllische omgeving. Het is ook bedrijvige boerderij. In 2016 begon Marianne met kippen houden. Ze heeft geen moment getwijfeld over hoe ze dat wilde gaan doen.

'Het moest biologisch zijn. Als advocaat heb ik veel met dierenwelzijn te maken gehad, dus voor mij persoonlijk was het doel ervoor te zorgen dat de kippen een goed leven hebben. En daarom hebben we alleen gecertificeerde biologische kippen. De kippen hebben een grote buitenruimte waar ze kunnen spelen en de boel verkennen. Ze groeien langzamer dan de meeste industrieel gefokte kippen. Daardoor is de smaak van het vlees gewoon niet te evenaren', aldus zegt Marianne.

Hovelsrud was de eerste kippenboerderij in Noorwegen die het dierenbeschermingslabel Dyrevernmerket kreeg, dat garandeert dat de dieren meer ruimte hebben en gezonder en actiever zijn dan ongelabelde, industrieel gefokte kippen.

De herenboerderij Hoel Gård

'Het is een beetje cliché om te zeggen, maar deze plek is echt uniek. Als je op de boerderij aankomt, dan voel je meteen dat je stress verdwijnt. En dat is precies wat we willen dat onze gasten voelen', zegt Christian Fredrik Sandberg Hoel, eigenaar van Hoel Gård.

Christian Fredrik is samen met zijn vrouw Sabine de vierde generatie van zijn familie die de boerderij runt. Het oudste deel van het huidige hoofdgebouw dateert uit 1719, maar voorwerpen die op het terrein zijn gevonden, wijzen erop dat er al sinds de 6^e eeuw bebouwing is. Door de jaren heen is de boerderij eigendom geweest van zowel de kerk als van het koningshuis. Tegen het einde van de 17^e eeuw werd het particulier bezit.

De boerderij ligt idyllisch midden in het groene landschap en is makkelijk te herkennen aan z'n felrode kleur en karakteristieke klokkentorens. Dit gebied doet veel mensen denken aan een zuidelijk klimaat.

'Sommigen noemen het zelfs 'het Toscane van Noorwegen', dus ga maar na', aldus Christian Fredrik.

Vers van het land

Bij Hoel Gård tillen ze verse levensmiddelen van het land naar een heel nieuw niveau. Truls Evensen is chef-kok bij Hoel en hij heeft 15 jaar ervaring. Samen met zijn creatieve souschef Robert Petersen, die een tijdje heeft gewerkt bij het voortreffelijke restaurant Noma in Kopenhagen, serveert hij verrukkelijke gerechten met lokale ingrediënten.

'Alles wat we koken komt uit de streek of van onze eigen boerderij. We hebben behalve onze eigen aardappelen, gerst, rabarber en druiven achterin ook een kruidentuin. Het Mjøsa-meer voorziet ons van verse vis, en vlees en graan kopen we bij boerderijen in de buurt. We fokken bij Hoel ook zelf kippen', zegt Christian Fredrik, en voegt daaraan toe dat ze er zo'n 190.000 per jaar fokken!

Als je bij Hoel Gård gaat eten, dan kun je kwaliteit en luxe verwachten. En natuurlijk een menu dat wordt bepaald door zowel verse lokale ingrediënten als seizoensgebonden producten.

Noors design

Maar het schiereiland Nes en het eiland Helgøya hebben meer te bieden dan landelijke overnachtingen, landbouw en veeteelt. Het is een plek vol mensen die hun dromen durven te volgen en niet bang zijn hun eigen keuzes te maken. Eén van die mensen is Edel Urstad, de vrouw achter Edel Design - een designgalerie op Alhaug Gård.

Bij Edel Design vind je door Edel zelf ontworpen kleding die alleen is gemaakt van natuurlijke materialen. Elk kledingstuk is uniek en wordt per klant speciaal op maat gemaakt. Het draait hier niet zo zeer om mode, maar om luxe en kwaliteit. Edel werkt graag met wol. Dat is het hele jaar door te krijgen en houdt je in de zomer heerlijk koel en in de winter lekker warm. Linnen kom je in haar winkel ook veel tegen.

'Het idee is praktische, duurzame kleding ontwerpen die je bij elke gelegenheid kunt dragen', legt Edel uit.

Haar boetiek en de designgalerie zijn gevestigd in de oude schuur van Alhaug Gård, en de voormalige silo van de boerderij is tegenwoordig de paskamer. Het is een plek die altijd is gevuld met gelach en warmte, en mensen brengen hier graag wat tijd door. De kleding wordt met de hand gemaakt in het atelier op zolder, recht boven de boetiek.

Op Alhaug verbouwen ze ook biologische zwarte bessen die onder andere worden geleverd aan het Koninklijk Paleis, aan het met een Michelinster bekroonde restaurant Maaemo in Oslo en aan verschillende horecazaken in Trondheim.

Kleed je als Michelle Obama

Mensen lijken verliefd te zijn geworden op de kleding van Edel en op de manier waarop ze haar kledingwinkel runt. In 2009 mocht Edel de Bedriftsutviklingsprisen in ontvangst nemen. Dat is een prestigieuze Noorse prijs die wordt toegekend aan mensen die een succesvol bedrijf hebben opgezet op basis van landelijke en agrarische hulpbronnen.

De prijs leidde er ook toe dat een speciale gast de designgalerie ontdekte. Toen Barack Obama datzelfde jaar in Oslo zijn Nobelprijs voor de vrede in ontvangst kwam nemen, kocht first lady Michelle meerdere artikelen bij Edel Design.

Welke maat je hebt, is echt geen thema. De ene heeft nou eenmaal een maatje meer dan de andere, en dat mag er allemaal zijn. Edel Design was al vroeg aanhanger van body positivity, het idee dat alle lichamen goed zijn en gezien mogen worden. Edel vindt het belangrijk dat iedereen trots kan zijn op zijn of haar uiterlijk in haar kleding, ongeacht welke maat je hebt.

'We geven zelfs complimentengarantie. Dat wil zeggen dat als je geen complimentje krijgt als je mijn ontwerp draagt, je het kledingstuk kunt teruggeven', legt Edel uit.

Een wandeling door de geschiedenis van Biri

'Heel wat jaartjes geleden was dit één van de grootste boerderijen in de streek. Halverwege de 19^e eeuw werkten er alleen op deze boerderij maar liefst 54 gezinnen! Toen ik klein was, waren er alleen mijn vader en ik, dus heel anders dan vroeger', legt Julie uit.

Je kunt er met geen mogelijkheid omheen: Sigstad Gård is een plek boordevol geschiedenis. De boerderij zelf dateert van rond het jaar 1000 en was oorspronkelijk een katholieke pastorie, wat de ligging vlak bij de kerk van Biri verklaart. Rond 1640 kwam de boerderij in handen van de familie Sigstad. Samen met een aantal andere gezinnen hielden ze vee, verbouwden ze koren en bewerkten ze het bos. In die tijd had de boerderij zelfs een eigen slagerij, timmerwerkplaats en een zadelmakerij.

Toen Julie en haar man de boerderij in 2015 overnamen, was er al jaren geen vee meer. Maar de meeste oude gebouwen die in de 17^e eeuw de boeren onderdak boden, stonden er nog. Tegenwoordig kunnen gasten overnachten in het meest historische gebouw op het terrein: het 900 vierkante meter grote hoofdgebouw.

Als je door het eeuwenoude hoofdgebouw dwaalt, voelt het bijna alsof je in een museum bent beland. Het is gezellig en uitnodigend, maar toch vol elementen uit een andere tijd. In elke kamer valt er wel iets nieuws te ontdekken. De prachtige achtertuin heeft ook een veranda en is de perfecte plek om te ontspannen met een goed boek en een kopje thee erbij.

Maaltijden die je hart sneller laten slaan

Eén van de belangrijkste redenen waarom Julie besloot haar deuren te openen voor gasten is haar passie voor koken. Met andere woorden, maak je maar op voor een geweldige culinaire ervaring als je langskomt.

'Ik heb het mezelf aangeleerd. Toen ik vroeger alleen met mijn vader was, maakte ik meestal het eten klaar, en dat was echt het begin van mijn passie voor zelfgemaakte maaltijden. Ik gebruik wat de boerderij ons kan leveren, en we fermenteren, drogen en conserveren onze ingrediënten zodat we ze na het seizoen nog kunnen gebruiken', legt Julie uit.

Bij Sigstad Gård is het mantra 'lokaal geproduceerd, met liefde geserveerd'. Als je bij hen aan tafel zit, zie je al snel dat dit een mantra is waarnaar ze leven.

Vrolijke varkens

Sinds 2017 houdt de familie Sigstad weer vee op de boerderij. In een grote buitenruimte, niet al te ver van het hoofdgebouw, spelen en eten 25 scharrelvarkens en verkennen ze de natuur van Biri.

'Onze varkens leven alleen buiten. Hier krijgen ze de kans om vrij rond te lopen en te doen wat ze willen, en dat proef je volgens mij echt aan het eindproduct.' Voor mij is het niet alleen belangrijk te weten waar het vlees vandaan komt, maar ook dat de dieren een goed leven hebben gehad', aldus Julie.

In Noorwegen is het gebruikelijk rond kerst varkensvlees te eten, zoals onze traditionele ribbe, ofwel kerstvarkensribbetjes. Vroeger waren mensen veel meer aangewezen op het hele dier gebruiken - iets dat Julie graag meer zou zien.

'We hebben een jaarabonnement op varkensvlees waarbij je het vlees van een half varken kunt kopen, wat vijf keer per jaar thuis wordt geleverd. Bij het vlees krijg je ook recepten met tips hoe je de verschillende delen kunt gebruiken. Ik ben hiermee begonnen als een manier om voedselverspilling tegen te gaan en mensen kennis te laten maken met geweldige traditionele recepten. Mensen weten niet meer hoe ze delen zoals de lever en zo moeten gebruiken, en ik wil ze laten zien dat je met minder gebruikelijke delen van het dier echt lekkere maaltijden op tafel kunt zetten', zegt Julie.