De 17 beste kunstmusea

Leer iets over Noorse en internationale kunst via Noorwegens grootste openbare collectie schilderijen, tekeningen en beeldhouwwerken vanaf de oudheid tot 1950. Vanaf 2021 zal het Nationale Museum in Oslo een tijdelijke en een permanentie collectie huisvesten. Enkele van de hoogtepunten zullen onder meer een aantal van Edvard Munchs belangrijkste werken zijn, waaronder iconische versies van ‘De Schreeuw’ en ‘Madonna’, maar ook ‘Bruiloft in het Hardangerfjord’ van Tidemand en Gude en ‘Winternacht in de bergen’ van Harald Sohlberg. Verder zal het museum schilderijen tentoonstellen van Pablo Picasso, Claude Monet, Auguste Renoir, Edgar Degas en Édouard Manet.

In een gebouw waar classicisme en modernistische architectuur met elkaar contrasteren, kunnen kunstliefhebbers hun hart ophalen aan zowel hedendaagse architectuur als historische thema's. Met werken van belangrijke architecten als Christian Heinrich Grosch, Bjercke en Eliassen, Sverre Fehn, Arne Korsmo, Steven Holl en Snøhetta, legt de permanente expositie in het Nasjonalmuseet – Arkitektur de nadruk op het idee als de kern van alle architectuur. De museumwinkel biedt naast geschenkartikelen ook literatuur over architectuur, landschapsarchitectuur en interieurontwerp. In de Grosch Bistro kun je in een architecturale omgeving genieten van heerlijke gerechten bereid met seizoensingrediënten. Je kunt ook naar buiten gaan en in één van de vele cafés of restaurants op het Bankplassenplein een koud biertje en een lekkere maaltijd bestellen, terwijl je geniet van de architectuur uit de 19e en 20e eeuw rondom je.

Het Munch Museum in Oslo beheert de geweldige collectie schilderijen, tekeningen en prints van Edvard Munch, maar ook ander materiaal dat de kunstenaar na zijn dood naliet aan de gemeente Oslo. Hier kun je beroemde werken als ‘De Schreeuw’, ‘Madonna’, ‘Vampier’ en ‘Angst’ bewonderen. Het museum stelt  een selectie werken van de kunstenaar zelf tentoon en organiseert daarnaast tijdelijke exposities van zijn tijdgenoten en latere kunstenaars, die zowel parallel  lopen als contrasteren met Munchs eigen werken. Het museum bevindt zich vlak bij het Tøyenpark, het Natuurhistorisch Museum en de Kruidtuin, dus je kunt bij Stockfleths een kop koffie en een lekkere lunch halen en er buiten van genieten.

In Tjuvholmen, in het centrum van Oslo, vind je in een karaktervol gebouw dat werd ontworpen door de beroemde architect Renzo Piano het Astrup Fearnley Museum, een privémuseum van hedendaagse kunst dat tegelijkertijd één van de belangrijkste kunstinstellingen in Oslo is. Je kunt er tijdelijke tentoonstellingen van Noorse, Europese en Amerikaanse hedendaagse kunst bezichtigen, maar ook een grote verzameling Noorse en buitenlandse kunst uit de periode vanaf 1960 tot heden. Eén van de hoogtepunten in de permanente collectie van het museum is Anselm Kiefers ‘Zweistromland’, een monumentaal beeldhouwwerk waarin een enorme boekenkast, gemaakt van lood en glas en andere materialen, symbool staat voor de donkere oorsprong van onze beschaving. Het museum is omgeven door een prachtig beeldenpark dat uitkomt in een kindvriendelijk strand. Ook de museumwinkel en de museumbar Vingen zijn een bezoek waard.

Het Henie Onstad Kunstsenter in Høvikodden, net buiten Oslo, werd in 1968 opgericht door kunstschaatslegende en Hollywoodactrice Sonja Henie en haar man, de scheepsmagnaat en kunstverzamelaar Niels Onstad. Het museum organiseert tijdelijke tentoonstellingen van Noorse en internationale modernistische en hedendaagse kunst en biedt daarnaast een uitgebreid programma met muziek en optredens. Daarnaast zijn er in het centrum verschillende permanente collecties te bezichtigen, waaronder collages en landschappen van de hand van de Duitse dadaïst Kurt Schwitters. Het museum is prachtig gelegen aan het Oslofjord en omgeven door een enorm beeldenpark. En als je alle kunst hebt gezien die je in een dag kunt verwerken, kun je als je wilt een duik nemen in de fjord en daarna lekker gaan eten bij het bekende restaurant Bølgen & Moi!

Het Lillehammer Kunstmuseum bevindt zich in een gebouw dat in 1963 werd ontworpen door staatsarchitect Erling Viksjø, maar zijn moderne uitstraling kreeg door de aanbouw door Snøhetta in 1994 en de nieuwe façade die werd ontworpen door Bård Breivik in 2016. De permanente collectie in het museum omvat Noorse beeldende kunst vanaf de 19e eeuw tot heden. Er is een aparte afdeling met een grote collectie werken van Jacob Weidemann, die een centrale rol speelde in de ontwikkeling van de abstracte schilderkunst in Noorwegen in de 1960-er jaren. Het tijdelijke programma van het museum is gewijd aan artiesten uit de regio en andere belangrijke Noorse en internationale kunstenaars. De Kunsttuin, die bij het museum hoort, is de perfecte plek om in het zonnetje te ontspannen met een boek of om van een picknick te genieten.

In 1773 werd voor de kobaltwinning uit de mijnen in Modum het Koninklijke Blaafarveværk Modum opgericht. Het kobalt diende om kobaltblauwe verf te maken voor de internationale porcelein- en glasindustrie. Vandaag de dag bestaat Blaafarveværket uit acht kilometer kunst-, cultuur- en natuurervaringen waar je tijdelijke exposities kunt bewonderen van Noorse kunstenaars als Edvard Munch, Harriet Backer, Christian Krohg en Kjell Nupen. Blaafarveværket bevat bovendien ‘s lands grootste collectie aan hekserij- en natuurinterpretaties van Theodor Kittelsen in de vorm van handgesneden meubels, olieschilderijen, aquarellen en tekeningen. In Nyfossum, een groot gebouw in de empirestijl, kun je de pasteltekeningen van Ida Lorentzen bekijken. Naast kunstwerken biedt Blaafarveværket een ondergronds avontuur in de oude kobaltmijnen en een levendige en populaire kinderboerderij.

Op 40 minuten rijden van Oslo stelt het Drammens Museum een brede culturele geschiedenis tetoon aan materiële objecten, gebouwen en kunst uit de oudheid en de moderne tijd. Bewonder er de verzamelingen Nøstetangen-glas, barokzilver, aardewerk uit de 18e eeuw, meubels, textiel, interieurs, religieuze kunst en volkskunst, en ook de permanente kunst- en designcollectie van het museum. In het museumpark kun je een landhuis uit de late 18e eeuw bezoeken, maar ook verschillende houten gebouwen uit Hallingdal en het nieuwe Lyche Paviljoen. Hier kun je tijdelijke kunst- en handwerktentoonstellingen bekijken en een permanente expositie van belangrijke Noorse schilders.

Het Preus Museum in het idyllische Karljohansvern in Horten is een absolute must voor liefhebbers van fotografie en geschiedenis. Ontdek de enorme collectie foto’s, fotografische apparatuur en fotoboeken, allemaal ondergebracht in een gebouw dat een makeover onderging onder leiding van architect Sverre Fehn. De permanente tentoonstelling in het museum toont de technische ontwikkeling vanaf de camera obscura tot de huidige mobiele camera’s en de verdere ontwikkeling van de fotografie. In de collectie vind je werken van bekende postmodernistische fotografen zoals Thomas Struth en Cindy Sherman. Er zijn ook kleinere collecties te bewonderen van foto’s van Noorse performance- en proceskunst en modefotografie vanaf 1950 tot vandaag. Ook vind je er belangrijke werken van Noorse fotografen als Anders Beer Wilse, Elisabeth Meyer, Morten Krogvold, Tom Sandberg en Dag Alveng.

Het Haugar Art Museum ligt vlak bij de oude Haugating in het voormalige Maritieme College in het centrum van de stad Tønsberg, en is een fantastisch opvallend bouwwerk. De bakstenen gebouwen uit de vroege 20e eeuw werden ontworpen door de architecten Bjerke en Eliassen. De façade verbeeldt mensen die matrozen op hun reizen zouden kunnen ontmoeten. De museumcollectie omvat onder meer Andy Warhols schilderijenreeks van de meest bekende litho’s van Edvard Munch, en ook kunstwerken van Peder Balke, Anna-Eva Bergman, Odd Nerdrum en Bjarne Melgaard en een aantal van de beroemde Nixon-versies van Kjartan Slettemark.

In de kuststad Kristiansand in Zuid-Noorwegen stelt het Sørlandets Kunstmuseum werken van een aantal belangrijke Noorse kunstenaars uit de 19e eeuw tentoon, zoals Johan Christian Dahl, Frits Thaulow, Christian Krohg, Oda Krohg en Edvard Munch. Er zijn ook werken van kunstenaars uit de 20e eeuw te bezichtigen, onder wie een paar die een speciale band hebben met de regio, zoals Leonard Rickhard en Kjell Nupen. De collectie omvat Zuid-Noorse scènes, maar ook textiel en ambachtelijk werk van kunstenaars uit de regio. Na je bezoek moet je echt even iets drinken in het museumcafé: ze beweren de beste koffie van de stad te serveren.

Het Stavanger Kunstmuseum bevat kunstwerken die variëren van schilderijen uit de 19e eeuw tot hedendaagse kunst. De collectie omvat onder meer ruim 70 Noorse landschappen geschilderd door Lars Hertervig en werken van andere bekende Noorse kunstenaars. Het museum, dat deel uitmaakt van het Museum Stavanger (MUST) toont ook een grote verzameling kunstwerken gemaakt door de interbellumgeneratie en bevat werk en archiefmateriaal van onder meer Arne Ekeland, Reidar Aulie en Alexander Schulz. Daarnaast kun je in het museum de collectie van Jan Groth bezichtigen, die Noorse en internationale kunstwerken omvat uit de periode van 1960 tot heden.

Kunstmuseet KUBE in Ålesund documenteert en toont alles van kunst en architectuur tot design en ambachtelijke werken. Het museum is gevestigd in een oud bankgebouw uit 1905 en gekoppeld aan het art-nouveaucentrum Jugendstilsenteret. De permanente verzameling bestaat uit prachtige objecten en interieurs in Jugendstildesign die de stijl van rond het jaar 1900 in Europa, Noorwegen en Ålesund weerspiegelen.

In Bergen vind je het één na grootste kunstmuseum van Noorwegen dat buiten Oslo ligt. Het bestaat uit vier verschillende gebouwen op verschillende plekken in de stad.  KODE is één van de grootste Scandinavische musea voor kunst, ambachtelijke werken, ontwerpen en muziek dat kunstmusea en de huizen van componisten, hedendaagse kunst, historische objecten, concerten en parken in zich combineert. De Rasmus Meyer-collectie omvat een groot aantal van de belangrijkste werken van Edvard Munch, waaronder ‘Avond op Karl Johan gate’ en ‘De drie fasen van vrouw’. Naast prominente Noorse kunst toont het museum ook belangrijke werken van Paul Klee, Pablo Picasso en veel andere beroemde artiesten uit de 20e eeuw. Het Ole Bull Museum Lysøen, het Harald Sæverud Museum Siljustøl en het Edvard Grieg Museum Troldhaugen maken deel uit van KODE en vertegenwoordigen een specifieke verzameling huizen van componisten. Elk jaar organiseren deze musea meer dan 400 concerten.

Met meer dan 4.000 kunstwerken omvat het Kunstmuseum Trondheim de op twee na grootste openbare collectie Noorse kunst van na 1850. Het museum organiseert ook tijdelijke tentoonstellingen van kunst uit het verre en recentere verleden en het heden, en focust op een breed scala aan gebeurtenissen waarbij de beeldende kunsten worden uitgedaagd maar ook aangevuld door muziek, literatuur, begeleide tours en optredens. Daarnaast presenteert het museum werken van de Noorse kunstenaars Håkon Bleken en Inger Sitter in het gebouw Gråmølna, de afdeling specifiek gewijd aan hedendaagse kunst.

In Trondheim vind je verder nog het Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum, een nationaal museum voor decoratieve kunst en design dat meubels, zilver, glas, textiel en aardewerk tentoonstelt uit de periode vanaf 1400 tot op heden. Het museum is het enige in Noorwegen met een permanente tentoonstelling van Japanse handgemaakte objecten en textiel. Het interieur van de eerste verdieping van het Nordenfjeldske is speciaal ontworpen door de Belgische architect Henry van de Velde en de Deense architect Finn Juhl en is een mooie combinatie van art nouveau en Scandinavisch ontwerp. Onder de duizenden schatten die je in het museum kunt bezichtigen, zijn politieke wandtapijten van Hannah Ryggen, een samoerai wapenuitrusting uit het Edotijdperk en prachtige Japanse riemknopen, net als een uitgebreide art-nouveauverzameling.