Skip to main content

Feit en fictie over het noorderlicht

Velen zijn gefascineerd door het noorderlicht, maar slechts weinigen kennen de wetenschap en de wilde verhalen over dit natuurlijk lichtspektakel aan de hemel.

Wanneer ervaren fysici met een specialisatie in de magnetohydrodynamica je het noorderlicht uitleggen, is het soms moeilijk om de link te zien met het licht dat boven je hoofd rondwervelt.

Je kunt het fenomeen ook op een tastbare manier uitleggen: we hebben alles te danken aan de zon, ook het noorderlicht. Tijdens grote zonne-explosies worden enorme hoeveelheden partikels vanuit de zon de ruimte ingeslingerd.

De wiskunde achter het noorderlicht

Wat gebeurt er precies? Wanneer de deeltjes het magnetische schild van de aarde ontmoeten, worden ze naar een ovaal geleid rond de magnetische noordpool. Daar interageren ze met de bovenste lagen van de atmosfeer. De energie die daarbij vrijkomt kunnen wij zien als het noorderlicht.

Wat het extra magisch maakt, is het feit dat dit alles ongeveer 100 kilometer boven onze hoofden plaatsvindt. De immense kracht is de reden waarom we het zo helder te zien krijgen. Het licht krijgt ook hulp van een ontelbaar aantal atomen en moleculen.

Beschouw het noorderlicht nooit als vanzelfsprekend. Het is een fenomeen zo natuurlijk als het weer. Hoe het eruit ziet en de intensiteit ervan wordt bepaald door de activiteit van de zon, en de plaats hangt af van het aardmagnetische veld.

Het noorderlicht verschijnt in een gordel of in een ovaal boven de aarde, op een vaste plek ten opzichte van de zon. Het licht is normaal gezien ’s nachts zichtbaar boven het vasteland in Noord-Noorwegen en overdag op Spitsbergen. Wanneer er meer zonneactiviteit is kun je het noorderlicht ook zuidelijker in Noorwegen zien.

Het noorderlicht verklaren

Wil je meer te weten komen over de oorsprong van het noorderlicht? Deze video legt je de fascinerende details van het noorderlicht uit.

Het noorderlicht is allesbehalve een nieuw fenomeen. Het spektakel werd al lang geleden beschreven in oude verhalen en vormt de bron voor vele legenden. Je vindt bijvoorbeeld symbolen die verbonden zijn met het noorderlicht op de sjamaandrums van de Sami. Het fenomeen heeft ook verschillende namen in de Sami-taal, onder andere ’Guovssahas’ dat ’het licht dat gehoord kan worden’ betekent. Het is poëzie in beweging.

Tijdens de Vikingtijd werd gezegd dat het noorderlicht de flikkerende weerspiegeling was van de wapenuitrusting van de Walkuren, de mythologische strijdgodinnen. Vandaag de dag gebruikt de plaatselijke bevolking de respectvolle term ’de groene dame’ om naar het noorderlicht te verwijzen. Bekijk de kleurschakeringen op de talrijke foto’s en filmpjes van het noorderlicht op sociale media. In het echt zie je waarschijnlijk nog meer tinten.

Waar en wanneer? Er is geen exact antwoord, maar...

Noord-Noorwegen biedt absoluut de beste en meest consistente mogelijkheden om het noorderlicht te zien, omdat dit deel van het land onder het ovaal ligt. De ene plek in dit gebied is vaak net zo goed als de andere – je kunt op de Lofoten hetzelfde noorderlicht zien als in Tromsø, 500 kilometer verder naar het noorden, maar dan vanuit een andere hoek.

De aurora's verschijnen echter van tijd tot tijd ook in andere delen van het land, waaronder in Trøndelag en de zuidelijke delen van Noorwegen, met name tijdens perioden van verhoogde zonneactiviteit.

Onthoud dat het noorderlicht zich een beetje als een diva kan gedragen. Het komt enkel tevoorschijn wanneer het denkt dat het het juiste moment is. Geduld is een schone zaak, ook wanneer je op jacht gaat naar het noorderlicht. Wil je je kansen vergroten, dan is het handig om te weten dat het noorderlicht het vaakst voorkomt in de late herfst en tijdens de winter en in de vroege lente (van september tot eind maart), tussen 18:00 uur en 01:00 uur ’s nachts.

Het noorderlicht is op zijn sterkst wanneer het weer koud en droog is, meestal vanaf december. Sommigen zeggen dat je het droogste weer en de meest heldere hemel in het binnenland hebt, maar dat is niet altijd het geval.

Bij een sterke oostenwind kan het aan de kust helderder zijn dan in het binnenland. Probeer de volle maan te vermijden, die je noorderlichtervaring behoorlijk kan doen verbleken.

Lichten, camera,... actie!

Wanneer de lichtshow de lucht opfleurt, is het moment zeker de moeite waard om foto's te maken. Fotograaf Christian Hoiberg heeft veel ervaring in het vastleggen van de vluchtige schoonheid van de aurora's in beelden.

Winterkleding in Noord-Noorwegen

Velen zeggen dat ze het minder koud hadden in Noord-Noorwegen, dan ze voor aankomst hadden gedacht. Dankzij een haardvuur in de blokhutten of lavvo’s bedraagt de binnentemperatuur vaak ongeveer 25 graden Celsius. Wil je van de buitenlucht genieten zonder te bevriezen of te zweten, moet je je wel voorbereiden.

Wol is cool
Noren zijn gek op wollen kleding - ze houden van kledingstukken in warmteregulerende schapenwol. Een dunne wollen trui en lange wollen broek als onderste laag zijn een goede start. Je kunt er ook voor kiezen aangepaste kleding te dragen, gemaakt van synthetische vezels die het zweet afvoeren. Vermijd katoen, want bij koude temperaturen koelt dit snel af en wordt het ongemakkelijk.

Laag boven laag
Kleed je in laagjes, zo kun gemakkelijk een laagje afdoen of extra aandoen, mocht je het te warm of te koud krijgen. Draag een laagje fleece of wol boven de onderste laag. Heb je het nog koud? Draag nog een extra dikke trui (wol is nog steeds cool), een sjaal en wollen sokken. De buitenste laag zou wind- en waterdicht moeten zijn: een gevoerde broek, een warme, thermische jas, een warme muts die de oren bedekt, handschoenen en stevige winterschoenen. Vermijd strakke schoenen, daar krijg je koude tenen van.

Op dun ijs
Het kustklimaat is normaal gezien vrij mild, maar regen kan bevriezen en de wegen gevaarlijk glad maken. Je schoenen moeten rubberzolen hebben, deze zijn meer antislip dan plastic. Op de steile hellingen gebruik je best stijgijzers die je in de meeste sportwinkels kunt kopen.

Voor wie actief is
Voor activiteiten aan hoge snelheid, zoals een tocht op de sneeuwscooter, heb je nog meer kleren nodig. Tijdens een georganiseerde sneeuwscootertocht is er zeker aangepaste thermische kledij, schoenen, handschoenen en hoofdbedekking voorzien.

Lokale tips
In Noord-Noorwegen doen we altijd een paar laagjes uit, wanneer we ergens naar binnen gaan. Zo krijgen we het niet koud, als we weer naar buiten gaan. Houd er ook rekening mee dat je verwacht wordt je schoenen uit te doen wanneer je een Noors huis binnengaat. Binnen rondwandelen met buitenschoenen wordt als heel onbeleefd beschouwd.

Bron: NordNorsk Reiseliv

De beste deals van onze partners

Boek je volgende vakantie-avontuur in Noorwegen meteen.

Ontdek meer

Recent bekeken pagina's