De nationale feestdag van Noorwegen

Hoera, het is 17 mei! Kinderoptochten, fanfares, traditionele klederdrachten en ijsjes, heel veel ijsjes. De Dag van de Grondwet is in Noorwegen een hele happening.

Wat is de Dag van de Grondwet?

De dag waarop de Noorse Grondwet op 16 mei 1814 unaniem goedgekeurd en de volgende dag ondertekend werd in Eidsvoll.

Deze dag werd al snel spontaan gevierd door studenten en andere mensen, maar toen Noorwegen nog deel uitmaakte van een unie met Zweden legde de koning van Zweden en Noorwegen, Karl Johan, tussen 1820 en 1829 een verbod op deze vieringen.

De eerste die in 1833 het publiek in het openbaar toesprak was dichter Henrik Wergeland, en sindsdien wordt op 17 mei gevierd als de nationale feestdag van Noorwegen.

Vanaf 1870 kreeg de dag een ander tintje dankzij de eerste kinderoptocht die in Christiania (nu Oslo) gehouden werd. Dit op initiatief van schrijver Bjørnstjerne Bjørnson die ook het volkslied 'Ja, vi elsker dette landet' schreef.

In heel Noorwegen vormen kinderoptochten het middelpunt van de feestelijkheden - samen met fanfares en heel veel vlaggetjes.

De langste optocht wordt in Oslo gehouden met zo'n 100.000 mensen die meedoen aan de festiviteiten in de binnenstad. De kinderen van ongeveer 100 scholen lopen dan langs het koninklijk paleis waar de koninklijke familie iedereen vanaf het balkon toezwaait. De optocht wordt op de nationale televisie uitgezonden.

In Brazilië vieren ze carnaval, en in Ierland hebben ze Saint Patrick's Day. Maar wat viert Noorwegen? Op 17 mei vieren we het ondertekenen van de grondwet, wat gebeurde in 1814. En in Noorwegen is de Dag van de Grondwet een gigantisch feest.

Veel landen vieren hun nationale feestdag met militaire parades, maar in Noorwegen is 17 mei meer een feest voor iedereen, vooral voor de kinderen. Voordat ze naar de optochten en festiviteiten gaan, komen veel Noren bij elkaar voor een uitgebreid ontbijt. Vaak neemt iedereen zelf wat lekkers mee om te delen met familie, vrienden en buren zoals vers gebakken brood, roerei, gerookte zalm en (voor de volwassenen) een fles bubbels.

Optochten en ijsjes

In heel Noorwegen worden kinderoptochten gehouden, en samen met fanfares lopen ze door hun stad of dorp. De grootste optochten trekken tienduizenden mensen die met vlaggetjes zwaaien en uit volle borst 'hoera!' roepen. In Oslo komen heel veel mensen naar Karl Johan, de hoofdstraat, om naar de grote optocht te kijken. De Koninklijke familie zwaait de menigte toe vanaf het balkon van het Koninklijk Paleis.

Deze dag wordt in het hele land gevierd. In Bergen is het authentieke Buekorps van de stad echt uniek. Dat zijn traditionele buurtgroepen met marcherende trommelaars.

Al is de dag patriottisch, heerst er een erg inclusieve en vrolijke sfeer, en bezoekers zijn van harte welkom. De Noren eten massaal ijsjes en hotdogs, luisteren naar speeches en muziek en spelen spelletjes op buurtscholen.

De bunad - de Noorse traditionele klederdracht

Deze dag is ook een mooie gelegenheid om te pronken met de bunad, de Noorse traditionele klederdracht die zowel door mannen als vrouwen wordt gedragen. Net als bij de Schotse kilt zijn er heel veel verschillende bunads, en de stijl en kleur geven aan waar in Noorwegen de voorouders van de drager of draagster vandaan kwamen.

Je zult niet vaak meer mensen deze klederdracht zien dragen dan op 17 mei.

Lees meer over de bunad

Vraag om een russekort!

Je ziet ook tieners zien in rode, blauwe, zwarte en groene outfits. Dat zijn scholieren die in de eindexamenklas van de middelbare school zitten, en die noemen we in Noorwegen russ. Die zien er vaak wel moe uit op 17 mei - niet zozeer van het studeren voor hun examens, maar van het feesten met vrienden :)

De russ hebben hun eigen optochten met dansende tieners en met de hand versierde busjes waar snoeiharde muziek uit klinkt. Die geven het hele gebeuren een leuk en uitgelaten sfeertje. Vraag ze om een russekort en je krijgt een persoonlijk visitekaartje met daarop hun naam, foto en een leuke grap (zoek het maar op internet als je de betekenis ervan wilt weten). De visitekaartjes zijn populair bij kinderen en zijn een prima souvenir van de Dag van de Grondwet.

Het is echt een bijzondere dag in Noorwegen, en je bent van harte welkom 17 mei samen met ons te vieren. De meeste winkels en kantoren zijn gesloten, maar je moet wel op voorhand een tafeltje reserveren als je uit eten wilt. Ook zijn er heel wat kraampjes langs de weg waar je iets te eten kunt kopen.

Ben je met de auto, houd er dan rekening mee dat op 17 mei de wegen het centrum van de meeste steden en dorpen afgesloten zijn voor het verkeer tijdens de optochten.