SKREI

Elke winter verzamelen honderden vissersboten zich op het stormachtige Vestfjord, gewoonlijk vergezeld van een zwerm hongerige zeemeeuwen.

De lange reis van de skrei zorgt ervoor dat hun vlees steviger is dan dat van de gewone kabeljauw, die vaak op één plek blijft.

Het witte, milde vlees is zo mals dat het loskomt als je het zachtjes met een vork beroert.

In het noorden ontstonden langs de kust kleine vissersdorpjes en handelssteden.

Tijdens het visseizoen ’lofotfiske’ verzamelden duizenden vissers van over heel Noorwegen zich op de Lofoten. In Henningsvær op de Lofoten lagen de vissersboten vaak zo dicht bij elkaar in de haven dat je hele afstanden ’over het water’ kon lopen zonder natte voeten te krijgen.

Maar vissen kon ook gevaarlijk zijn. Tijdens een zware storm op 25 januari 1893 vonden 130 visserslui de dood.

Vandaag is Henningsvær één van de talloze idyllische Noord-Noorse vissersdorpjes die je kunt bezoeken. Er zijn heel wat gezellige restaurantjes en kleine kunstgalerijen, maar er is ook een actieve klimmersgemeenschap.

Andere vissersdorpjes met een rijk vissersverleden zijn onder andere Kabelvåg, Nusfjord, Røst en Å op de Lofoten, Nyksund op de Vesterålen, en de oude handelspost Kjerringøy, die net buiten Bodø ligt.

Havnnes Handelssted in Lyngen is één van de enkele vissersdorpjes in Finnmark die niet werden platgebrand tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Daarom noemen de locals in Noord-Noorwegen de karakteristieke geur van stokvis de ’geur van geld’.

Het Noorse woord voor kabeljauw is ’torsk’. Het komt van het Oudnoorse woord ’tursk’ dat ’gedroogde vis’ betekent.

Skrei hangt maandenlang buiten te drogen aan rekken. De zachte, zilte zeelucht heeft net de juiste hoeveelheid zon, regen, sneeuw en wind voor een ideaal fermentatieproces. De vis rijpt dan uiteindelijk verder binnen.

’Stokvis van de Lofoten’ is eigenlijk een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) in Europa, net als Champagne.

Je moet het dus echt proeven!

Gedroogde stokvis moet enkele dagen liggen weken voor het klaar is om gekookt te worden. Daarna kun je het bakken of grillen, en gebruiken voor salades, pizza’s, pasta’s of stoofpotjes.

Proef ook de plaatselijke specialiteit boknafisk, een bijzonder gedroogde variëteit.

Wist je dat het klassieke Noorse kerstgerecht lutefisk van gedroogde vis gemaakt is?

De hele kabeljauw wordt gebruikt, niets gaat verloren.

De gedroogde kabeljauwkoppen worden verkocht aan Nigeria, waar ze gebruikt worden als ingrediënt voor het nationale gerecht van het land…

…en de kabeljauwmelk (een ander woord voor het zaad van de kabeljauw) wordt dan weer aan sushirestaurants in Azië verkocht.

De viseieren kunnen gekookt worden of omgezet worden in de lekkerste kaviaar, en de vitamines en omega 3 worden geëxtraheerd om supergezonde levertraan te maken.

Dunne stukjes gedroogde vis die je als snack kunt eten 😋