De beste culinaire ervaringen
in de regio Stavanger

De kunst van het levensmiddelen conserveren

Het voedsel in Fjord-Noorwegen is sterk beïnvloed door de tradities op het gebied van conserveren. Het is een feit dat inblikken al vanaf 1900 één van de belangrijkste industrieën van Stavanger was. Je komt er meer over te weten in het conservenmuseum van de stad. De culinaire tradities in Fjord-Noorwegen zijn trouwens gestoeld op nog oudere conserveringstechnieken. Hier wordt de kunst van levensmiddelen drogen, zouten, roken en fermenteren al eeuwenlang van generatie op generatie doorgegeven. En deze technieken worden nog steeds gebruikt door een aantal van de beste restaurants in de stad.

Bij Tango zijn we erg gericht op seizoensgebonden ingrediënten. Maar om alles wat we tijdens het seizoen oogsten te gebruiken, fermenteren we ook veel etenswaren', aldus Jan-Erik Hauge, chef-kok bij Tango.

Tango is een gezellig restaurantje met een intieme sfeer, heeft maar 30 zitplaatsen en ligt midden in het centrum van Stavanger. In de keuken van het restaurant tref je echte voedselnerds die de regio Stavanger op de culinaire kaart willen zetten met hun verrassende smaakcombinaties, mooie presentaties en voortreffelijke wijnarrangementen.

Volgens manager Tommy Oppedal Raanti worden bij Tango de ingrediënten met zorg gekozen. Hoge kwaliteit en lokale herkomst zijn allebei belangrijk voor het restaurant.

'We werken veel samen met een boer die Frode Ljosdal heet. Hij levert fantastische ingrediënten zoals pompoenen, aardperen, tomaten en boerenkool die hij verbouwt op zijn boerderij Brimse Gård op het eiland Brimse, even buiten Stavanger. Daar is het klimaat anders dan in de stad. Het is er meer beschermd tegen weersinvloeden, en daardoor breekt de lente eerder aan', legt Tommy uit.

De regio Stavanger staat ook bekend om z'n grootschalige teelt van zoete tomaten. In Orre in de omgeving van Jæren ligt Wiig Gartneri. Dat is één van de grootste producenten van Noorwegen op het gebied van tomaten en komkommers.

'Wiig Gartneri levert op grote schaal groenten aan winkels in het hele land. Tomatenteelt is ook te vinden op de eilanden Finnøy en Brimse', aldus Tommy.

Vers uit de Noordzee

Over de regio Stavanger praten zonder het te hebben over vis, schaal- en schelpdieren is gewoon ondenkbaar! Het is per slot van rekening wel een kustregio. Voordat er olie in de Noordzee is ontdekt, was Stavanger een klein vissersdorpje dat erg afhankelijk was van haring.

Tegenwoordig speelt vis nog steeds een belangrijke rol op de menukaarten van de regio. Hoewel je hier het hele jaar door allerlei vers lekkers uit de zee kunt krijgen, is de winter wel het uitgelezen seizoen voor het allerlekkerste uit de zee. Dan is het water in het fjord ijskoud en zijn de vis en schaaldieren op hun best. Alles wat in deze streek uit het water wordt gevist, is zo goed van kwaliteit dat het wordt geëxporteerd naar toprestaurants over de hele wereld. Voor het meest verse dat er te krijgen is, moet je beslist naar één van de visrestaurants in de streek.

'Behalve de heerlijke schaal- en schelpdieren is dit gebied ook rijk aan wijting, bot, koolvis en schelvis. Mijn favorieten zijn verse langoustines en sint-jakobsschelpen', zegt Karl Erik Pallesen, chef-kok en mede-eigenaar van Fisketorget in Stavanger.

Fisketorget is een combinatie van een viswinkel en een restaurant midden in het centrum in de buurt van de haven, of Vågen zoals de locals zeggen. Hier worden al ruim 150 jaar vis, schaal- en schelpdieren verkocht.

'In het restaurant bereiden we gerechten puur op basis van wat we toevallig in de winkel hebben. De vis in onze winkel is maximaal twee dagen oud. Zo weten klanten dat ze altijd de meest verse producten op hun bord krijgen. En het is een leuke uitdaging voor onze koks, want ze moeten creatief zijn, de hele vis benutten en steeds weer nieuwe combinaties bedenken. De zeevruchten worden uiteraard geserveerd met lokale seizoensgebonden ingrediënten', zegt Karl Erik.

Populaire vissoep

Eén van de populairste gerechten van restaurant Fisketorget is hun vissoep. In 2019 verkochten Karl Erik en zijn brigade ruim 38.000 porties! Deze soep staat het hele jaar door op de menukaart, maar ze hebben ook een aantal seizoensgebonden specialiteiten.

'Persoonlijk ben ik dol op het kabeljauwseizoen. Deze vissoort komt uit Noord-Noorwegen en wordt in het hele land graag gegeten. Ik houd ook erg van traditionele visgerechten zoals bijvoorbeeld lutefisk (stokvis geconserveerd met water en loog). Die komen rond de feestdagen vaak op tafel', zegt Karl Erik.

Plantaardig in Stavanger

Eet je liever veganistisch of ben je gewoon op zoek naar een geweldige culinaire ervaring, dan staat je in Stavanger een ware traktatie te wachten, namelijk restaurant Bellies! Volgens festivaldirecteur Katrine Lilleland is Bellies het beste vegan restaurant van heel Noorwegen. Het restaurant ligt aan het einde van Pedersgata in het centrum.

Bekijk meer tips van de festivaldirecteur:

Zei je kaas?

In een oude etikettenfabriek in het oosten van Stavanger vind je de ambachtelijke kaasmakerij Stavanger Ysteri. Dit stadsdeel was ooit het middelpunt van de conservenindustrie in Stavanger. Tegenwoordig zijn er in veel oude fabrieken moderne, lokale voedselproducenten en trendy restaurants gevestigd.

Stavanger Ysteri is in 2015 opgericht door Lise Brunborg en heeft diepe wortels in het maken van traditionele kazen. Lise en haar team maken kazen van melk van Leikvoll Økologiske Gard, de enige boerderij in de omgeving die biologische melk produceert. Stavanger Ysteri heeft een grote ruit zodat je recht de fabriek in kunt kijken en zien hoe ze hun heerlijke kazen maken. 

In 2021 won de gewassen korstkaas Konrad de titel 'Beste kaas van Noorwegen' tijdens het Noorse nationale kaaskampioenschap. Uiteraard kwamen chef-koks in het hele land achter hun hoge kwaliteit, en het met 3 Michelinsterren bekroonde restaurant Maaemo in Oslo heeft zelfs een gerecht dat is gewijd aan hun blauwschimmelkaas Fønix. 

Een andere plek in de regio met kazen waar je van gaat watertanden is Voll Ysteri in Jæren. De kaassoort Jærosten (ja, uit Jæren) won drie jaar achter elkaar de eerste prijs tijdens het Noorse kampioenschap boerenkaas. En breng ook eens een bezoekje aan boerderijwinkel Ystepikene in Varhaug, die ook in Jæren ligt. 

Meer ontdekken over de Noorse keuken? Bekijk ons kookboek dan maar eens. Het staat vol heerlijke recepten en mooie verhalen uit het hele land.