Eersteklas zeevruchten

Wat zouden de eerste Noorse visexporteurs in de 12e eeuw hebben gedacht als men ze had verteld dat de sector in de komende jaren alleen maar zou groeien? De vissers van weleer begonnen bescheiden met de verkoop van een paar gedroogde kabeljauwen en haringen aan de Engelsen ­ ze hadden geen idee dat ze net waren begonnen aan een zakelijke avontuur dat uiteindelijk het hele land zou veranderen.

Vandaag de dag is Noorwegen de op een na grootste exporteur van vis ter wereld. Wereldwijd worden elke dag 37 miljoen maaltijden met vis uit Noorse wateren verschalkt. Grote kans dus dat je de Noorse vis al van binnen en van buiten kent zonder dat je het weet.

Onze zeevruchten proef je echter op z'n best op een Noorse vismarkt of in een restaurant in een van de kuststeden. Op de grotere vismarkten vind je mosselen en sint-jakobsschelpen, kreeften en krabben en diverse soorten vis.

Hoger in het noorden kun je lokale specialiteiten, zoals koningskrab en gerookte trekzalm, proberen. Of, beter nog: wanneer je ze zelf vangt. De skrei (arctische kabeljauw) smaakt bijvoorbeeld het best tijdens de winter ­ juist op het moment dat veel toeristen het noorderlicht komen ervaren. In maart vind je overigens het wereldkampioenschap kabeljauw vissen in Lofoten, waar iedereen aan mee kan doen.

Negentig procent van alle inwoners in Noorwegen woont langs de kust. Zou je ze allemaal naast elkaar zetten, dan krijg je een lijn die breder is dan de evenaar. Een voordeel van het heldere en koude water is dat vis, mosselen en schelpdieren langzamer groeien. De koude lucht zorgt bovendien dat je vangst lang vers blijft.

Traditionele visgerechten zijn onder meer de beroemde gerookte zalm, gerookte forel en gravlax. “Tørrfisk” (stokvis) was lange tijd Noorwegens belangrijkste exportartikel en wordt in de noordelijke regionen – met name de Lofoten – nog steeds met veel trots bereid en geëxporteerd. Een ander traditioneel gerecht is “Rakfisk”: gefermenteerde forel (ja, het vergt wat moed!), en dan is er ook nog “mølje”: kabeljauw met lever en kuit, voornamelijk geserveerd in Noord-Noorwegen. Andere zeevruchten, zoals garnalen, krab en mosselen, worden eerder geassocieerd met Zuid-Noorwegen.

These tips for top places to eat seafood are freshly served by editor-in-chief Hilde Gulbrandsen of the respected food magazine “Appetitt”.

De skrei of arctische kabeljauw is een unieke Noorse kabeljauw die vanuit de Barentszee naar zijn paaigebied buiten de Noorse kust trekt.

Alleen de beste exemplaren voldoen aan de strenge criteria. Zo moet een skrei helemaal volgroeid zijn (wat betekent dat hij ongeveer vijf jaar oud is) en met een lijn gevangen zijn door een kleine lokale vissersboot.

De skrei kan worden aangevoerd tussen januari en april, wanneer de zeeën woest zijn en de temperatuur rond het vriespunt is gedaald. De eerste maanden van het jaar vormen dan ook een ongelooflijk spannende tijd voor de vissers én visliefhebbers. De skrei heeft vol, helderwit, mager, schilferige en teder vlees. Bovendien wordt de skrei, net als alle kabeljauw in Noorwegen, duurzaam beheerd en gecertificeerd volgens de eisen van de MSC. De Noorse visserij-autoriteiten zijn van plan om de soort te beschermen. De regelgeving biedt dan ook weinig ruimte.

In Noorwegen kun je op verschillende manieren aan verse vis komen. Overal in het land vind je specialistische viswinkels, die naast goede service ook een brede selectie zeevruchten aanbieden.

Verder hebben ook veel supermarkten en winkels een ruim aanbod aan uitstekende vis en zeevruchten. De laatste jaren geven Noren steeds vaker de voorkeur aan verse vis boven diepvriesvis en halffabricaat.

De allerbeste en meest verse vis vind je echter op de markt. Op de Ravnkloa-vismarkt in Trondheim koop je verse gemarineerde of gerookte vis. Ben je op zoek naar een hartige lunch, dan is Kroa een ideale locatie. In Bergen wordt al sinds 1276 vis verhandeld. Vandaag de dag vind je er op de lokale vismarkt verse schelpdieren en kweekvissen in overvloed. Op de vismarkt in Stavanger kun je heerlijk ontbijten en dineren met verse lokale ingrediënten die op de dag zelf zijn gevangen.

De visserijsector vormt de ruggengraat van Noorwegen en is van levensbelang voor veel lokale gemeenschappen.

Noorwegen probeert al jarenlang een voorloper op het gebied van goede visserij en goed aquacultuurbeheer te zijn. Het land zet zich, in samenwerking met wetenschappers, voortdurend in om duurzaam waterleven te stimuleren via wetten en subsidies.

In de jaren tachtig nam de hoeveelheid vis in de Barentszee alarmerend snel af, waarop Noorwegen actie moest ondernemen om de visvangst ook voor de komende generaties veilig te stellen. De Noorse autoriteiten besloten daarom het teruggooien van vis te verbieden, waardoor de hoeveelheid vis herstelde.

Inmiddels heeft de Barentszee, waar Noorwegen ongeveer 93% alle kabeljauw vangt, het snelstgroeiende kabeljauwbestand ter wereld.